Jak dbać o środowisko bez wychodzenia z domu?

Jako ludzkość doprowadziliśmy przyrodę i klimat do takiego stanu, w którym dbanie o środowisko staje się jednym z najważniejszych zadań. Zrównoważony rozwój, zmniejszenie konsumpcjonizmu i proekologiczne nawyki są niezbędne, żebyśmy zarówno my, jak i kolejne pokolenia mieli co jeść i co pić, a temperatura na ziemi pozwalała na codzienne funkcjonowanie. Suma małych działań potrafi dać widoczny efekt, dlatego zacznij już dziś.

Każdego dnia dokonujemy wyborów, od których zależy, czy nasz wpływ na środowisko będzie mniejszy, czy większy. Samochód lub komunikacja miejska, kawa z kawiarni we własnym kubku lub jednorazowym papierowym, woda w butelkach lub kranówka, zakupy w tzw. zrywkach lub wielorazowych woreczkach, kosmetyki w plastikowych butelkach lub szklanych słoiczkach. Przykłady można mnożyć, ponieważ wymiar ekologii jest obecny w każdej sferze życia i w każdym miejscu, w którym przebywamy. Na początek zmiany warto zacząć od miejsca, które jest nam najbliższe – od domu.  

Najlepiej wystartować od niewielkich tematów. Jeśli w skali tygodnia zmienisz choć jedną rzecz, za kilka miesięcy twój wkład w dbanie o środowisko będzie dużo większy! Co ważne, zauważysz też, że w twoim portfelu jest więcej pieniędzy, bo życie eko jest po prostu tańsze.

Kuchnia daje duże pole do popisu, jeśli chodzi o wdrożenie ekologicznych patentów. Oto niektóre z nich:

• segreguj śmieci – wygospodaruj w kuchni miejsce na kilka niewielkich koszy i sortuj odpady zgodnie z zasadami (jeśli masz wątpliwości, gdzie powinien trafić dany śmieć, wskazówki znajdziesz na tej stronie[1] ); z badania ARC Rynek i Opinia oraz Forum Odpowiedzialnego Biznesu wynika, że odpady segreguje 66% Polaków[2], z kolei dane Eurostatu wskazują na to, że poziom recyklingu w naszym kraju wynosi zaledwie 38,7%[3] – wciąż mamy dużo do zrobienia;
• zrezygnuj z jednorazowych ręczników kuchennych na rzecz ściereczek;
• jeśli pijesz kawę z ekspresu kapsułkowego, kup kapsułki wielorazowe i torebkę kawy mielonej, przed każdym użyciem wsyp do kapsułki kawę, przygotuj napar, a kapsułkę wypłucz i odłóż do następnego użycia; szacunki sprzed kilku lat mówią, że roczna sprzedaż kawy w jednorazowych kapsułkach wynosi 48 milionów sztuk, co daje 576 ton odpadów[4];

• mądrze gospodaruj jedzeniem – w Polsce rocznie marnujemy blisko 5 ton żywności, z czego najwięcej, prawie 3 tony, wyrzucają konsumenci[5];
• oszczędzaj wodę – wiele praktycznych wskazówek znajdziesz w tekście Jak oszczędzać wodę? 14 sposobów na oszczędzanie wody w domu;
• w miarę możliwości żywność kupuj bez opakowań, a w domu przechowuj ją w specjalnych pudełkach; jedzenie na wynos dla siebie i dzieci pakuj w tzw. lunchboxy zamiast w folię aluminiową czy woreczki śniadaniowe;
• podczas gotowania korzystaj z pokrywek – zaoszczędzisz czas oraz prąd lub gaz;
• suche produkty typu ryż, makaron, kasze, mąki, bakalie i suszone owoce kupuj w dużych opakowaniach i przesypuj do słoików;
• regularnie rozmrażaj lodówkę – obecny na ścianach urządzenia lód zwiększa zużycie prądu;
• zmywarkę do naczyń włączaj wtedy, kiedy jest pełna, i korzystaj z trybu eko;
• plastikowe słomki zamień na metalowe lub w ogóle z nich zrezygnuj;
• zastąp herbatę w saszetkach herbatą liściastą i parz ją w dużym dzbanku, przy okazji wyjdzie ci to na zdrowie – przeprowadzone przez naukowców badania wykazały, że niemal każda saszetka zawiera polipropylen, a z jednej torebki na herbatę do napoju trafia ok. 11,6 miliarda cząsteczek mikroplastiku i 3,1 miliarda cząsteczek nanoplastiku[6];
• poliestrową gąbkę do naczyń zamień np. na tę z włókien agawy;
• niepotrzebne torby możesz wykorzystać w roli worków na śmieci;
• zrezygnuj z kupowania wody butelkowanej na rzecz smacznej i zdrowej kranówki – zamontowanie podzlewowego filtra do wody BRITA mypure1 lub wybór dzbanka filtrującego do wody BRITA i wymiennych wkładów filtrujących do wody  pozwoli ci ochronić środowisko przed setkami plastikowych butelek, a także sprawi, że w twoim portfelu zostanie więcej banknotów;
• jeśli chcesz, by temat świeżej wody z kranu był dla ciebie jeszcze bardziej „bezobsługowy”, zamontuj filtr do wody BRITA On Tap bezpośrednio na kranie i od razu ciesz się czystą wodą o przyjemnym smaku.

---

 [1]https://naszesmieci.mos.gov.pl/jak-segregowac

[2] https://arc.com.pl/co-trzeci-polak-nie-segreguje-smieci%E2%80%A8/

[3] https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/sdg_11_60/default/table?lang=en

[4] https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/pts.2606

[5] https://ios.edu.pl/aktualnosci/jaka-jest-skala-marnotrawstwa-zywnosci-w-polsce-wyniki-badan-projektu-prom/

[6] https://pubs.acs.org/doi/10.1021/acs.est.9b02540

Zabiegi pielęgnacyjne oraz czynności związane z utrzymaniem czystości w domu również są obszarem, w ramach którego można wdrożyć wiele dobrych praktyk. Poznaj przykłady tego typu działań:

• kupując kosmetyki, wybieraj tzw. refill, czyli opakowania uzupełniające o dużej pojemności i przelewaj do butelek – możesz tak zrobić m.in. z mydłem do rąk, żelem pod prysznic czy szamponem;
• jeśli masz w sobie gotowość na pójście krok dalej, przetestuj kosmetyki w kostkach, np. mydła, szampony i odżywki lub kupuj produkty w szklanych opakowaniach;
• nie stosuj kapsułek do prania, postaw na proszek do prania i kupuj go w dużych, kilkukilogramowych opakowaniach;
• wybieraj papier toaletowy pochodzący z recyklingu;
• kupuj ekologiczne środki do czyszczenia, a jeśli masz ochotę na większy stopień zaawansowania, sprzątaj bez chemii, korzystając z octu, sody i olejków eterycznych;
• wymień jednorazowe płatki higieniczne na bawełniane waciki, które możesz prać w pralce i korzystać z nich przez lata;
• kupując następną szczoteczkę do zębów, wybierz tę z bambusa.

Zastanawiasz się, co jeszcze możesz zrobić i jak chronić środowisko? Sprawdź kolejne podpowiedzi:

• gaś światła w pomieszczeniach, z których aktualnie nie korzystasz;
• odłączaj z kontaktu urządzenia po zakończeniu ich pracy – mowa zwłaszcza o ładowarce do telefonu, laptopie, mikrofalówce, telewizorze;
• wymieniając sprzęt, wybieraj produkty energooszczędne;
• zastąp tradycyjne żarówki ich energooszczędnymi odpowiednikami;
• zainwestuj w akumulatorki zamiast kupowania kolejnych baterii;
• ogrzewaj tylko to pomieszczenie, z którego korzystasz; w domu cieplej się ubieraj i sięgaj po koc zamiast odkręcać ogrzewanie do maksimum;

• jeśli chcesz przewietrzyć pomieszczenie, najpierw zakręć grzejniki;
• zrezygnuj z prasowania pościeli i ręczników;
• niepotrzebne ubrania z bawełny lub innych tkanin naturalnych potnij na szmatki do sprzątania;
• jeśli masz zwierzaki, wybieraj ekologiczne podłoża, żwirki czy woreczki na odchody;
• zrób porządek w swoich rzeczach – prawdopodobnie odkryjesz skarby, o których już nie pamiętasz, a które mogą ci się przydać; jeśli jednak masz przedmioty, których już nie potrzebujesz, nie wyrzucaj ich, tylko puść dalej, by komuś jeszcze mogły posłużyć – do dyspozycji masz portale internetowe (np. Olx lub Vinted), specjalne grupy w social mediach (np. popularna na Facebooku grupa „śmieciarka jedzie”) lub inicjatywę Ubrania do Oddania;
• kupuj przedmioty z drugiej ręki;
• postaraj się jeść sezonowo i wybierać produkty, które zostały wyprodukowane lokalnie zamiast przemierzać w kontenerach pół świata – tzw. krótki łańcuch dostaw znacząco redukuje ślad węglowy, do tego takie owoce i warzywa mają w sobie dużo mniej chemii;
• kupując bilety na samolot, autobus, koncert czy film, nie drukuj ich, tylko ściągnij na telefon;
• zrezygnuj z rachunków papierowych na rzecz faktur elektronicznych;
• spróbuj mniej kupować – dobrą metodą przy robieniu zakupów online jest włożenie produktów do koszyka i wrócenie do niego po 2-3 dniach, często okazuje się, że kompulsywna chęć nabycia danej rzeczy już minęła;
• kiedy wychodzisz do pracy, na spotkanie, na trening czy na spacer, zabierz ze sobą wodę w lekkiej i estetycznej butelce filtrującej BRITA – nowoczesny system filtrujący eliminuje chlor i szkodliwe substancje, a zachowuje wszystkie cenne minerały, dzięki czemu butelkę możesz uzupełnić w każdym miejscu.

W 2021 r. odpady komunalne z polskich gospodarstw domowych wyniosły 11,7 miliona ton[1]. Jeśli każdy z nas zmodyfikuje choć trochę swoje nawyki, dbanie o środowisko stanie się bardziej powszechne i przybliży nas do momentu, w którym liczba śmieci zmaleje, a planeta będzie mogła nieco odetchnąć.

---

[1] https://www.teraz-srodowisko.pl/media/pdf/aktualnosci/12099-ochrona-srodowiska-2021.pdf