Jak oszczędzać wodę?

14 sposób na oszczędzanie wody w domu

Oszczędzanie wody w domu jest korzystne nie tylko dla naszego portfela, ale przede wszystkim dla środowiska. Woda to dobro naturalne, które powoli staje się towarem deficytowym – nie tylko w krajach Trzeciego Świata, ale również na naszym podwórku. Musimy ograniczyć jej zużycie, aby wystarczyło jej jak najdłużej. Dowiedz się, jak oszczędzać wodę w domu, bez wysiłku i wielkich wyrzeczeń.

Dlaczego trzeba oszczędzać wodę?

Woda zajmuje aż 71% powierzchni ziemi. To bardzo dużo, jednak większość tego obszaru – ok. 97,5% zajmują oceany i morza, których wody, ze względu na wysoki poziom zasolenia, nie nadają się do spożycia. Pozostaje więc jedynie 2,5% zapasów wody, którą – teoretycznie – można pić. Teoretycznie, bo znaczna jej część uwięziona jest w śniegach i lodowcach. Okazuje się, że tak naprawdę tylko ok. 1% światowych zasobów wodnych stanowi woda pitna, którą rzeczywiście możemy wykorzystywać.

Sytuacja nie jest zbyt optymistyczna, tym bardziej, że z roku na rok rośnie liczba ludności na świecie, a wraz z nią dramatycznie wzrasta zapotrzebowanie na wodę. Jednocześnie dostępną ilość wody pitnej znacząco zmniejszają zmiany klimatu i ekstremalne zjawiska pogodowe. Naukowcy alarmują, że zasoby słodkiej wody mogą się skończyć już w 2050 roku. Jest możliwe, że za niecałe 30 lat ponad połowa mieszkańców Ziemi będzie mieć do niej utrudniony dostęp[1]. Już teraz z powodu ogromnych deficytów cierpi ponad 1 miliard ludzi na świecie (co stanowi aż 14,5% całej populacji).

Póki co niedobory wody pojawiają się głównie w Afryce i Azji Środkowo-Wschodniej, ale ich widmo krąży również po Europie. Jak wynika z szacunków Europejskiej Agencji Środowiska (EEA), blisko 1/3 terytorium Unii Europejskiej jest narażona na stały lub czasowy deficyt wody[2].


[1] Zob. https://www.gov.pl/web/polskapomoc/dostep-do-wody-w-krajach-rozwijajacych-sie

[2] Zob. https://www.eea.europa.eu/pl/sygna142y/sygnaly-2018/artykuly/zuzycie-wody-w-europie-2014

Zużycie wody w Polsce – ile litrów wody zużywamy każdego dnia?

Przeciętny Polak każdego dnia zużywa ok. 150 litrów wody[1]. 36% wody przypada na utrzymanie higieny, 15% na pranie, 10% na zmywanie naczyń, 6% na sprzątanie, TYLKO 3% na picie i gotowanie i AŻ 30% na spłukiwanie toalety!

Chociaż na tle innych krajów nie wypadamy najgorzej (np. statystyczny Amerykanin zużywa dziennie nawet 330 litrów wody pitnej), to nie plasujemy się też na szczycie listy. Musimy również pamiętać, że zasobność wody w Polsce jest bardzo niska. Pod tym względem znajdujemy się w ostatniej trójce krajów europejskich (niekiedy nawet na samym końcu zestawienia)[2]. Powinniśmy więc dołożyć wszelkich starań, by nie uszczuplać zanadto tych skromnych zasobów, tym bardziej, że oszczędzanie wody wcale nie jest trudne.


[1] Zob. https://wodociagi.krakow.pl/jakosc-wody/ciekawostki/ile-wody-zuzywamy.html

[2] Zob. https://oko.press/polske-czekaja-problemy-z-woda-nasze-zasoby-sie-kurcza-wywiad/

Jak oszczędzać wodę w domu?

Istnieje wiele sposobów na ograniczenie zużycia wody w gospodarstwie domowym (i zmniejszenia comiesięcznych rachunków). Przedstawiamy te najprostsze do zrealizowania.

Zakręcaj wodę podczas mycia zębów

Podczas standardowego, 3-minutowego mycia zębów przy odkręconym kranie tracimy około 15 litrów wody. Przy 4-osobowej rodzinie i zalecanym myciu zębów (rano i wieczorem) dzienne straty wynoszą już 120 litrów wody. Dodajmy do tego podobny tryb mycia rąk i golenia i robi się całkiem poważna suma, zwłaszcza gdy przeliczymy to na miesiące czy lata. Aby ograniczyć straty, wystarczy zakręcać wodę na czas mycia. Tylko tyle i aż tyle.

Wybierz prysznic zamiast kąpieli w wannie

Jednorazowo podczas kąpieli w wannie zużywamy ok. 200 litrów wody. Biorąc prysznic (przy wyłączaniu wody na czas namydlania i wykonywania innych zabiegów higienicznych), zużywamy już tylko ok. 60 litrów wody. Warto się na niego przerzucić, jeśli nie zupełnie, to przynajmniej częściowo. Różnice w rachunkach będą widoczne gołym okiem.

Wykorzystuj wodę ponownie

Dobrą praktyką zmierzającą do ograniczenia zużycia wody jest jej ponowne wykorzystanie. Jeśli zdecydujesz się na kąpiel w wannie, zużytą wodą możesz np. zmyć podłogę albo wykorzystać do spłukiwania toalety. Wodą, w której gotowały się jajka możesz podlać kwiaty (oczywiście po ostudzeniu), a woda z ugotowanego makaronu świetnie sprawdzi się jako baza do sosu.

Zrezygnuj z ręcznego mycia naczyń – zainwestuj w zmywarkę

Ręczne zmywanie naczyń jest nie tylko męczące i czasochłonne, ale też mało ekonomiczne. Szacuje się, że do wymycia pełnego zlewu naczyń (mniej więcej tyle, ile mieści się w zmywarce) potrzebujemy ok. 80 litrów wody. Tymczasem zmywarka umyje je, pobierając ok. 15 litrów wody (najbardziej oszczędne modele zużyją tylko 9 litrów). Różnica jest kolosalna! Co prawda zmywarka zużywa też prąd, ale jego koszt rekompensuje niższe zużycie wody.

Wybierz wodooszczędny sprzęt AGD

Zmywarka i pralka generują sporo oszczędności, zwłaszcza wtedy, gdy są wyposażone w sprytne programy eko, które zużywają zdecydowanie mniej wody i prądu niż ich zwykłe odpowiedniki. Szukając odpowiedniego sprzętu AGD do swojego domu, zwróć uwagę na pobór wody (dobrze, by był jak najniższy) i klasę energetyczną (najlepiej A+++).

Uruchamiaj tylko pełną pralkę i zmywarkę

Zdarza ci się włączać pralkę z kilkoma ubraniami albo zmywarkę zapełnioną tylko do połowy? Postaraj się ograniczyć takie praktyki. Uruchamianie tych sprzętów niemal „na pusto” zdecydowanie zwiększa zużycie wody, a dodatkowo podwyższa rachunki za prąd. Włączaj pralkę i zmywarkę tylko wtedy, gdy będą odpowiednio zapełnione – ograniczysz liczbę cykli prania i zmywania, więc pobór wody będzie zdecydowanie mniejszy.  

Uszczelnij krany i spłuczki – zlikwiduj przecieki wody

Przez jeden nieszczelny kran może „uciec” rocznie nawet 5000 litrów czystej wody. Jeszcze więcej strat generuje niesprawna spłuczka toaletowa (ponad 200 litrów dziennie!). Jeśli chcesz oszczędzić wodę, zacznij od przeglądu swoich sprzętów i wymień wątpliwe uszczelki, aby zniwelować wszelkie przecieki.

Zainstaluj wodooszczędne baterie łazienkowe i kuchenne

Bardzo duże oszczędności wody zapewnia montaż odpowiednich baterii kuchennych i łazienkowych. W domu warto zainstalować np.:

  • baterię jednouchwytową – pozwala zaoszczędzić nawet o 30% więcej wody niż bateria dwuuchwytowa,
  • baterię bezdotykową uruchamianą czujnikiem ruchu – w porównaniu do tradycyjnej baterii pozwala zmniejszyć zużycie wody nawet o połowę,
  • perlator, czyli niewielkie sitko nakładane na wylewkę – napowietrza wodę i daje wrażenie, jakby leciało jej więcej niż w rzeczywistości. Dzięki temu pozwala znacząco zmniejszyć jej zużycie.

Zainstaluj wodooszczędne spłuczki

Zważywszy na to, jak dużo wody marnujemy spłukując toaletę, instalacja wodooszczędnych spłuczek powinna być koniecznością. Do wyboru masz kilka mechanizmów. Możesz wybrać np. spłuczkę z podziałem na spłukiwanie – 3 litry lub 6 litrów wody albo spłuczkę z funkcją „stop”, umożliwiającą zatrzymanie spłukiwania w dowolnym momencie. Pamiętaj też, by nie traktować toalety jak kosza na śmieci. Nie wrzucaj tu zużytych płatków kosmetycznych czy chusteczek, bo spłukując je, niepotrzebnie zużywasz wodę.

Masz ogród? Zbieraj deszczówkę

Jeśli masz ogród albo działkę, koniecznie zaopatrz się w specjalne pojemniki, które zbierają wodę opadową. Możesz ją wykorzystać nie tylko do podlewania ogrodu i kwiatów domowych, ale też do mycia podłóg czy samochodu (woda będzie czysta i niezamulona, gdy zainstalujesz w zbiornikach filtry wody deszczowej).

Zbieranie deszczówki przynosi duże oszczędności i pomaga znacząco zmniejszyć zapotrzebowanie na wodę z sieci. Dzięki niej przeciętne gospodarstwo domowe jest w stanie zaoszczędzić nawet 20 tysięcy litrów wody miesięcznie!

Dodatkowo, aby ograniczyć zużycie wody w ogrodzie:

  • podlewaj rośliny o określonych porach – wczesnym rankiem albo wieczorem, gdy temperatura powietrza nie jest zbyt wysoka i woda paruje wolniej,
  • zastanów się nad hydroponiczną uprawą warzyw i ziół – nie dochodzi tu do strat wynikających z parowania wody czy wsiąkania jej w głębsze partie ziemi, dzięki czemu wykorzystuje się tu mniej wody niż przy uprawie glebowej.

Nie myj śmieci przed wrzuceniem ich do kosza

Częstym dylematem przy segregacji śmieci jest mycie opakowań, zwłaszcza kubków po jogurtach, słoików po dżemie czy butelek po sokach. Tak naprawdę wcale nie trzeba tego robić. A biorąc pod uwagę deficyty wody – nawet nie należy. Wystarczy po prostu dokładnie oczyścić pojemnik z resztek produktu. Jeśli obawiasz się, że resztki soku z butelki czy kartonu zanieczyszczą pozostałe odpady, po zgnieceniu opakowania po prostu je zakręć.

Nie kupuj wody butelkowanej – pij wodę z kranu

Aby wyprodukować jedną plastikową butelkę wody, trzeba zużyć aż 3 litry wody. Czy to w ogóle ma jakiś sens? Zamiast przyczyniać się do pogłębiania strat i zaśmiecania środowiska tonami plastiku, pij wodę z kranu – jest bezpieczna i zdatna do spożycia. Aby zyskała idealny, źródlany smak wystarczy zamontować odpowiedni filtr BRITA (na kranie lub obok baterii ) albo wymienić starą baterię na baterię z filtrem BRITA. Możesz zaopatrzyć się też w dzbanek filtrujący, a na drogę brać wielorazową butelkę z filtrem. Proste, prawda?

Nie marnuj jedzenia i kupuj odpowiedzialnie

Czy wiesz, że tylko 8% wody przeznaczamy do picia i mycia, a całą resztę pochłania rolnictwo (70%) i przemysł (22%)? Produkcja jednej bawełnianej koszulki pochłania ok. 2,5 tysiąca litrów wody, do wyprodukowania jednej filiżanki kawy trzeba zużyć 130 litrów wody, a do wyprodukowania kilograma wołowiny aż 14,5 tysiąca litrów wody[1]! Dla porównania – człowiek, aby przeżyć, potrzebuje ok. 42 tysiące litrów wody (przez całe życie). Jeśli będziesz podejmować bardziej świadome decyzje zakupowe – np. kupisz dwa T-shirty zamiast dziesięciu i nie będziesz wyrzucać jedzenia (w tym wypadku wystarczy kupować mniej, a częściej), realnie przyczynisz się do zmniejszenia zużycia wody w skali globalnej.


[1] Zob. http://naszaziemia.pl/wiedza/woda-kropla-do-kropli/czy-wiesz-ze-1/

Kształtuj dobre nawyki u swoich dzieci

Dzieci uwielbiają testować różne urządzenia, naciskać guziki, patrzeć, jak działają różne sprzęty (np. toaleta), dlatego mogą generować większe zużycie wody. Z drugiej strony chłoną wiadomości jak gąbka i uczą się przez naśladowanie. Pokaż im, jak działa przycisk „stop” w toalecie, wytłumacz, dlaczego warto zakręcać wodę podczas mycia zębów czy szorowania rąk i przestrzegaj tych zasad, a na pewno pójdą twoim śladem. W ten sposób kształtujesz w nich dobre nawyki, które później przekażą dalej.