Ręka wkłada plastikową butelkę do automatu recyklingowego. - tytułowa

System kaucyjny w Polsce od października 2025

System kaucyjny – co musisz o nim wiedzieć?

Zewsząd docierają do ciebie informacje o systemie kaucyjnym, który już niebawem stanie się codziennością nas wszystkich? Nie wiesz, na czym dokładnie polega, jakie obowiązki nakłada na konsumentów i sprzedawców oraz których produktów dotyczy? Już w pierwszych dniach października tego roku zacznie funkcjonować system kaucyjny w Polsce, dlatego też warto zgłębić temat, by nie narazić się na przykre niespodzianki podczas zakupów w ulubionym sklepie. Przygotowaliśmy dla ciebie podsumowanie najważniejszych zagadnień związanych z tym tematem. Zapraszamy do lektury.

Na czym polega system kaucyjny?

Już niebawem, 1 października 2025 roku, w życie wejdzie nowe prawo, które zakłada objęcie systemem kaucyjnym opakowań na napoje. Do tej pory część dużych sieci handlowych umożliwiała takie rozwiązanie swoim klientom. Nowelizacja ustawy pozwoli jednak na ujednolicenie zasad naliczania opłat oraz zwrotu butelek w całym kraju. W skrócie, system ten zakłada, że opakowanie napoju posiadać będzie oznaczenie o wysokości naliczanej kaucji. Sklepy wielkopowierzchniowe natomiast będą musiały przyjmować zwracane opakowania oraz oddawać pobraną wcześniej opłatę[1].


[1] System kaucyjny – zasady

System kaucyjny w Polsce – dlaczego wprowadzamy go właśnie teraz?

Kobieta umieszcza plastikową butelkę w automacie do zwrotu opakowań na ulicy. - zdjęcie

Dlaczego właśnie teraz zaczynamy w naszym kraju pobieranie kaucji na opakowania napojów? 

Polska, jako członek Unii Europejskiej, ma obowiązek spełniać wymagania dotyczące redukcji odpadów i zanieczyszczenia środowiska. Dyrektywa SUP (Single-Use Plastics) dotyczy jednorazowych opakowań z tworzyw sztucznych, które są dużym zagrożeniem dla naszej planety[1].


[1] Produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych (SUP)

Dyrektywa SUP obejmuje:

  • zakaz wprowadzania do obiegu niektórych produktów jednorazowych, takich jak: patyczki higieniczne czy słomki z plastikowymi elementami, a także styropianowe pojemniki na posiłki i napoje;
  • zmniejszenie stosowania jednorazowych opakowań poprzez pobieranie dodatkowych opłat, wymuszenie na przedsiębiorcach stosowania alternatywnych, wielorazowych rozwiązań i prowadzenie dokładnej ewidencji zakupionych i wydanych produktów tego typu;
  • zapewnienie finansowania sprzątania jednorazowych opakowań poprzez dotację Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej;
  • obowiązek wyraźnego oznakowania jednorazowych produktów zawierających tworzywa sztuczne, w tym: artykułów higieny osobistej dla kobiet, pojemników na żywność i napoje, chusteczek nawilżanych i wyrobów tytoniowych z filtrem;
  • nałożenie na podmioty wprowadzające do obiegu sieci rybackie z tworzyw sztucznych obowiązku pokrywania kosztów selektywnego zbierania odpadów tego typu;
  • stosowanie nakrętek przyczepionych do butelek;
  • obowiązek finansowego wspierania kampanii informacyjnych na temat ekologii dla producentów wyrobów jednorazowych z tworzyw sztucznych[1].


[1] Tamże

System kaucyjny w Europie:  - infografika

Jak polski system kaucyjny będzie wyglądał w praktyce?

Już teraz wiemy, jakie dokładnie zasady nowego systemu kaucyjnego będą nas obowiązywać. Nie są one trudne, więc z pewnością szybko się do nich przyzwyczaisz. Systemem kaucyjnym zostaną objęte jednorazowe pojemniki na napoje.

Kaucja – dla jakich opakowań i w jakiej kwocie będzie naliczana?

  • butelki plastikowe o pojemności do 3 l – 0,50 zł;
  • butelki szklane o pojemności do 1,5 l – 1 zł;
  • puszki metalowe o pojemności do 1 l – 0,50 zł[1].

Każde opakowanie objętą tą regulacją posiadać będzie specjalne oznaczenie, identyczne w całym kraju. Tylko pojemniki z takim znakiem będzie można oddawać do punktów odbioru i uzyskać zwrot kaucji. Początkowo, aż do wyczerpania zapasów, w sklepach mogą być dostępne produkty jednego producenta – zarówno te z kaucją, jak i bez[2].

Co ważne, nie musisz już mieć paragonu na zakup konkretnego napoju w jednorazowym opakowaniu, by zwrócić je i odzyskać kaucję. Wystarczy, że butelka czy puszka będzie posiadać oznaczenie o podleganiu pod system kaucyjny.


[1] System kaucyjny

[2] Tamże

Oznakowanie opakowań w systemie kaucyjnym. - zdjęcie

Pamiętaj! Kaucja zostanie doliczona do twojego produktu dopiero przy kasie!

Butelki i puszki, które przyniesiesz do punktu nie mogą być uszkodzone, ani brudne. Opróżnij je dobrze przed zwrotem i nie zgniataj samodzielnie.

Gdzie zwrócisz butelki i puszki objęte kaucją? - infografika

Największe zalety wprowadzanych zmian

Masowa produkcja jednorazowych opakowań i związanych z nimi odpadów stała się realnym problemem współczesnego świata. W ciągu zaledwie jednego stulecia zgromadziliśmy na naszej planecie niewyobrażalną ilość takich śmieci. Mają one realny wpływ nie tylko na środowisko naturalne, lecz także na nasze zdrowie i komfort codziennego życia. Dlatego też konieczne stały się regulacje prawne, które ograniczą produkcję opakowań jednorazowych i pozwolą maksymalnie obniżyć ilość składowanych odpadów dzięki recyklingowi.

Spacer leśnymi ścieżkami czy brzegiem morza stanie się zdecydowanie przyjemniejszy. Dzikie wysypiska bądź porzucone wokół miejsca pikniku odpady staną się nie tylko bezużytecznymi górami śmieci. Wyrzucenie ich będzie równało się utracie kaucji, czyli realnych pieniędzy. Pozwoli to ograniczyć składowanie zużytych puszek i butelek w miejscach, gdzie nigdy nie powinny się znaleźć[1].

Każdy producent wprowadzający na rynek jednorazowe opakowania do 2029 roku musi poddawać selektywnej zbiórce odpadów śmieci odpowiadające 90% całości produkcji[2].

Celem tych regulacji prawnych jest zwiększenie udziału opakowań wielorazowych w naszej codzienności. Zakłada się, że jedna szklana butelka może zastąpić aż 20 jednorazowych. W Finlandii, zanim szklany pojemnik po napoju trafi do recyklingu, używany jest średnio 33 razy, a w Niemczech nawet 45[3]!

Co więcej, w przypadku butelek i puszek jednorazowych zawartość tworzyw sztucznych z recyklingu do 2030 roku będzie musiała wynosić co najmniej 30% w każdym takim pojemniku[4].

System kaucyjny pozwala wyrabiać i utrwalać w całym społeczeństwie proekologiczne nawyki. Wprowadzenie opłat dotyczących toreb jednorazowych w sklepach uświadomiło nam, że zabranie ze sobą na zakupy jej płóciennego, wielorazowego odpowiednika nie jest wcale takie trudne. Podobnie stanie się w przypadku jednorazowych opakowań po napojach. Po kilku wizytach w ulubionym sklepie będziemy już pamiętać, by wziąć ze sobą opakowania po wypitym soku czy wodzie oraz o tym, że sprzedawca doliczy do naszego rachunku kaucję. System ma za zadanie nie tylko zachęcić nas do oddawania tego rodzaju odpadów do konkretnych miejsc zbiórki, lecz również skłonić do refleksji nad tym, ile śmieci każdego dnia produkujemy.

Może więc wielorazowe butelki staną się popularniejsze i w krótkim czasie bez żalu pożegnamy te na raz, z tworzyw sztucznych?


[1] Wpływ systemu kaucyjnego na społeczeństwo i środowisko

[2] Tamże

[3] Tamże

[4] Tamże

Dzbanek filtrujący wodę BRITA. - zdjęcie

Powrót do natury

Szybkie tempo życia, jednorazowość i pozory – tak właśnie możemy podsumować codzienność wielu z nas. Jeżeli poszukujesz swojego ja, natury, prostoty i oddechu, zacznij od podstaw – od tego co pijesz każdego dnia. Systemy filtracji BRITA pozwalają Ci cieszyć się czystą, smaczną wodą prosto z kranu, eliminując potrzebę kupowania plastikowych butelek. Dzięki filtrom węglowym BRITA redukujesz chlor i inne zanieczyszczenia, oszczędzając przy tym pieniądze i dbając o środowisko. Butelki filtrujące BRITA to wygodne rozwiązanie na co dzień – możesz napełnić je wodą z kranu w każdym miejscu i cieszyć się świeżym smakiem. To praktyczny krok ku bardziej świadomemu stylowi życia, który łączy wygodę z troską o planetę.

Przeczytaj też: Nawodnienie organizmu. Jak pić więcej wody i dlaczego warto?