Herbata składa się w 99% z wody. Nic więc dziwnego, że to właśnie jakość wody ma decydujący wpływ na smak herbaty. Nieodpowiednia woda może powodować powstawanie nieprzyjemnego osadu na powierzchni napoju, a także jego zmętnienie i smugi w filiżance – herbata wygląda wtedy nieestetycznie i nieapetycznie.
Cierpi na tym zresztą nie tylko sam wygląd herbaty. Nieodpowiednia woda wpływa również na smak i zapach – można wręcz powiedzieć, że przyjemność z picia herbaty zostaje niemal dosłownie zmącona. Przyczyną tej sytuacji jest zazwyczaj kamień, który może wytrącać się w wyniku gotowania twardej wody Tutaj dowiesz się, jak twarda woda zawierająca kamień wpływa na jakość herbaty i co można zrobić, aby tę jakość poprawić.
Dlaczego twarda woda zawierająca kamień nie nadaje się na herbatę?
W Polsce woda wodociągowa ma dobrą jakość, ponieważ woda pitna podlega ścisłej kontroli. Jednak nie każda woda nadaje się do wszystkich zastosowań. W zależności od tego, jakie substancje są rozpuszczone w wodzie, mogą one wchodzić w reakcje z innymi substancjami, na przykład ze składnikami herbaty.
Woda z kranu w wielu gospodarstwach domowych ma wysoką zawartość wapnia i magnezu. Jest to tzw. „twarda woda”, czyli woda o wysokiej twardości węglanowej. Kamień w wodzie – fachowo nazywany węglanem magnezu lub wapnia – sam w sobie nie jest szkodliwy, ale niesie ze sobą pewne niekorzystne skutki uboczne.
Z jednej strony zawartość wapnia w wodzie powoduje, że urządzenia kuchenne, jak np. czajnik, pokrywają się osadem (kamieniem) lub że na szklankach powstaje nieestetycznie wyglądający osad. Z drugiej strony zawartość wapnia w wodzie może również negatywnie wpływać na żywność przygotowywaną na bazie takiej wody.
W przypadku herbaty twarda woda prowadzi do zmiany zapachu i smaku. Jeśli przygotujemy herbatę na bazie twardej wody, aromat napoju nie może się w pełni uwolnić. Dochodzi także do zmian wyglądu, które można zobaczyć gołym okiem.
Twarda woda – Co to właściwie znaczy?
W języku potocznym „twarda woda” jest często utożsamiana z „kamieniem w wodzie” lub wodą zawierającą wapień, natomiast o wodzie miękkiej mówi się, że zawiera ona niewielką ilość wapnia lub wręcz wcale go nie ma. Z naukowego punktu widzenia nie jest to jednak do końca poprawne.
W wodzie pitnej rozpuszczonych bywa wiele minerałów. Nadają one wodzie smak, ale mogą również prowadzić do nadmiernego uwapnienia. Część tych minerałów (często dużą) stanowią rozpuszczone w wodzie jony wapnia i magnezu. Im więcej tych jonów znajduje się w wodzie, tym wyższa jest jej twardość – to właśnie mamy na myśli, kiedy mówimy o „twardej wodzie”.
Część rozpuszczonych w wodzie jonów wapnia i magnezu zamienia się w słabo rozpuszczalny wapień dopiero po podgrzaniu. Z tego właśnie powodu te jony wapnia i magnezu potocznie określa się jako „kamień w wodzie”. Fachowy termin na określenie tego składnika wody to „twardość węglanowa”.
Smugi na powierzchni herbaty – Skąd się bierze „kożuch” na herbacie?
Jeśli przygotujemy herbatę na wodzie zawierającej wapń, pojawią się nieatrakcyjne „efekty”. Stają się one szczególnie widoczne, gdy herbata postoi przez dłuższy czas. Te efekty to:
- Smugi na powierzchni herbaty
- Mętny kolor lub ciemne zabarwienie
- Białe „płatki” kamienia pływające w herbacie
- Osad i plamy na wewnętrznej stronie kubka lub szklanki
Smugi te nazywane są czasem również „kożuchem” lub „kamieniem” w herbacie. Jest to cienka warstwa, która powstaje, gdy zawarte herbacie polifenole (jak np. garbniki) łączą się z jonami wapnia i magnezu znajdującymi się w twardej wodzie. Pozostałe składniki tego „kożucha” to olejki eteryczne i inne substancje znajdujące się w herbacie.
Herbata zielona, biała, imbirowa i każda inna:
Aromatyczna herbata zaczyna się od odpowiedniej wody
Wapń w wodzie wpływa na smak herbaty
Woda zawierająca wapń powoduje nie tylko niekorzystne efekty wizualne, ale ma również negatywny wpływ na zapach i smak napojów: herbata zaparzona na bazie miękkiej wody ma przyjemny aromat, który często wypełnia całe pomieszczenie, natomiast herbata zaparzona z użyciem twardej wody ma często mniej intensywny zapach i uboższy aromat.
Co więcej, herbata zaparzona na wodzie o dużej zawartości wapnia gorzej smakuje – często jej smak wydaje się jednostronny i „płaski”, czasem wręcz gorzkawy. Dzieje się tak dlatego, że wapń wpływa na substancje zapachowe, wskutek czego subtelne nuty smakowe nie mają szansy się wydobyć.
W twardej wodzie swoją intensywność tracą szczególnie aromaty owocowe zwłaszcza cytrusowe lub kwiatowe - mogą one zostać po prostu stłumione.
Nie tylko wapń jest źródłem niepożądanego posmaku
Oprócz wapnia, w wodzie z kranu mogą znajdować się różne inne składniki, jak np. chlor czy substancje organiczne, których obecność w herbacie jest niepożądana. Podobnie jak wapń, powodują one zakłócenia smaku, gdyż mogą nadawać herbacie dodatkowy posmak czy też zniekształcać jej smak. Ponadto, mogą one zmienić profil smakowo-zapachowy herbaty.
Dobra herbata tylko na miękkiej wodzie
Jeśli chcemy przygotować dobrą herbatę, powinniśmy w tym celu użyć miękkiej wody. Niuanse smakowe herbaty można w pełni docenić tylko wtedy, gdy woda, z której przygotowujemy herbatę, jest miękka i nie zawiera żadnych substancji zakłócających smak.
W miękkiej wodzie aromat herbaty może się w pełni rozwinąć, a doznania smakowe są zbalansowane dzięki harmonijnemu współdziałaniu składników – są to najlepsze warunki pozwalające na uzyskanie herbaty o dobrym smaku.
Różnicę między herbatą zaparzoną w miękkiej wodzie a herbatą na bazie twardej wody możemy również wyraźnie dostrzec gołym okiem – dzięki klarownemu, czystemu kolorowi, bez żadnych zmętnień i smug, herbata parzona z użyciem miękkiej wody wygląda znacznie atrakcyjniej.
Większa przyjemność picia herbaty dzięki filtrowi do wody
Najlepsza herbata to ta parzona na bazie miękkiej wody. Co więc można zrobić, jeśli z kranu w naszym domu leci twarda woda zawierająca wapń, przez co nie możemy w pełni cieszyć się dobrym smakiem herbaty?
Z pomocą przychodzą filtry do wody BRITA. Zamieniają one twardą wodę z kranu w miękką, idealną do parzenia herbaty (jak również kawy). W ten właśnie sposób dzięki filtrom do wody można zredukować niekorzystny wpływ twardej wody na parzenie herbaty i podnieść jakość gorących napojów.
Jeśli przygotujemy herbatę na bazie przefiltrowanej wody, różnica będzie nie tylko wyraźnie widoczna, ale również odczuwalna w smaku. Dzieje się tak, ponieważ w procesie filtrowania wody usuwane są substancje, które zakłócają jej smak. Jednocześnie powstają odpowiednie proporcje kwasowości, goryczy i słodyczy – jest to warunek wstępny pozwalający na uzyskanie zrównoważonego profilu smakowo-zapachowego.
Ponadto, dzięki zastosowaniu filtra do wody BRITA można chronić urządzenia i sprzęty do zaparzania herbaty (np. czajnik, imbryk itp.) przed osadzaniem się kamienia, a tym samym przedłużyć żywotność urządzeń kuchennych.
Wszystko zależy od odpowiedniego wkładu filtracyjnego
Kiedy przygotowujemy gorące napoje, np. kawę i herbatę, ważne jest zastosowanie odpowiedniej technologii filtracyjnej. Optymalny efekt filtrowania dla takich zastosowań osiągają tylko wkłady, które łączą w sobie wymiennik jonowy i węgiel aktywny, jak np. wkład BRITA MAXTRA+ Hard Water Expert.
Każdy z tych dwóch elementów odgrywa odmienną rolę podczas filtrowania wody:
- Wymiennik jonowy redukuje twardość wody i zmniejsza zawartość niektórych metali, takich jak miedź czy ołów, które mogą dostać się do wody przez rury.
- Węgiel aktywny odfiltrowywuje z wody substancje, które mogą pogorszyć jej smak i zapach, na przykład chlor lub jego związki.
Możesz samodzielnie wykonać test przygotowując herbatę na wodzie z kranu oraz na wodzie filtrowanej.
Aby herbata naprawdę dobrze smakowała – 5 wskazówek
Dla miłośników tego napoju gorąca herbata, to synonim relaksu i przyjemności. Bez względu na to, czy wolimy herbatę zieloną, czarną czy inną, zanim zaczniemy się nią rozkoszować, musimy zadbać o właściwy sposób jej przygotowania.
Czy trzeba filtrować wodę, żeby móc się napić idealnej herbaty? Odpowiedź brzmi: herbata przygotowana na bazie przefiltrowanej wody smakuje wyraźnie lepiej. Oprócz zastosowania wody filtrowanej lepszy smak herbaty można osiągnąć także innymi sposobami.
Dzięki poniższym wskazówkom wydobędziesz z herbaty najlepszy smak i aromat:
- Przy zakupie należy wybrać herbatę wysokiej jakości – wbrew powszechnemu przekonaniu herbata w torebkach nie musi być gorsza od herbaty liściastej sprzedawanej luzem.
- Herbatę należy zawsze przechowywać w hermetycznym opakowaniu i chronić przed światłem – w przeciwnym razie liście herbaty stracą swój smak.
- Różne rodzaje herbaty wymagają odmiennej temperatury wody i czasu parzenia. Na przykład herbaty zielonej nie należy parzyć wrzątkiem ani zaparzać zbyt długo. Najlepiej postępować zgodnie z instrukcjami na opakowaniu.
- Kiedy już zaparzymy herbatę, jej temperatury nie należy zbyt długo podtrzymywać. Herbatę najlepiej zaparzać na świeżo, tuż przed spożyciem.
- Zawarte w herbacie polifenole mają działanie prozdrowotne – są to przeciwutleniacze, które zwalczają szkodliwe wolne rodniki. Dodatek cytryny może wzmocnić antyoksydacyjne (przeciwrodnikowe) działanie herbaty.