Woda z kranu a smak kawy i herbaty
Woda kranowa pochodzi z ujęć studziennych i spełnia wszelkie normy wody pitnej. W Polsce musi podlegać nie tylko krajowym restrykcjom, ale i normom unijnym. Warto zwrócić jednak uwagę, że woda kranowa różni się w zależności od miasta, a nawet w zależności od dzielnicy. Wpływa na to:
- miejsce ujęcia wody – naturalnie woda może mieć różny poziom mineralizacji. Dlatego w różnych miejscach może smakować nieco inaczej, np. wydawać się bardziej słodka;
- ilość chloru dodawanego do dezynfekcji ujęć – są to ilości śladowe, nieszkodliwe dla zdrowia, jednak mogą mieć znaczenie dla kwaskowatego posmaku naparów i ich zapachu;
- wiekowość instalacji wodnej – rodzaj i wiek rur może wpływać na rdzawy posmak wody. W starych miastach woda zwykle ma nieco gorszy smak ze względu na wiek instalacji i mniej nowoczesne materiały (ołów, miedź), z której była wykonana;
- twardość wody – zbyt twarda woda może być powodem, dla którego kawa i herbata będą miały kwaśny posmak i nieestetyczny wygląd. Szczególnie na herbacie łatwo jest dostrzec metaliczny nalot, który pozostawia twarda woda. Zbyt duży poziom mineralizacji sprawia też, że na czajniku czy w ekspresie do kawy zacznie zbierać się kamień. Jest on nie tylko nieestetyczny, ale może z czasem nawet uszkodzić urządzenia.
Rozwiązaniem tych problemów może być stosowanie dzbanków filtrujących wodę. Filtry używane w takich dzbankach redukują duże cząsteczki zanieczyszczeń pochodzące z rur, zmiękczają wodę i redukują obecność metali, takich jak ołów i miedź. Ponadto w filtrach Brita są mikroperełeki węgla aktywnego, które redukują chlor oraz inne substancje pogarszające zapach naparów. Redukują też śladowe ilości zanieczyszczeń, np. herbicydów, pestycydów czy substancji farmaceutycznych znajdujących się w wodzie.
Filtry można też dopasować do twardości wody. Część z nich jest rekomendowana do wody miękkiej i średnio twardej (np. Brita MAXTRA+ Pure Performance), inne zaleca się do wody twardej i bardzo twardej (MAXTRA+ Hard Water Expert). Dzięki temu możliwa jest redukcja kamienia na urządzeniach, za pomocą których parzymy ulubione napoje. Twardość wody w swoim kranie możesz sprawdzić za pomocą specjalnych testów (np. pasków) lub elektrycznego miernika jakości wody.
Woda butelkowana – dlaczego nie należy na jej bazie parzyć kawy i herbaty?
Woda butelkowana często wydaje nam się lepsza i bardziej jakościowa niż kranówka. Jednak w praktyce składy większości takich wód na rynku różnią się nieznacznie od wody kranowej. Mogą być nawet mniej jakościowe. Kupowanie wody w butelkach plastikowych jest nie tylko drogie (litr kranówki kosztuje mniej niż 1 grosz, podczas gdy przeciętna cena wody butelkowanej to ok. 2 zł), ale również nieodpowiedzialne ze względu na środowisko. Generuje to ogromną ilość śmieci (ok. 20 tysięcy butelek plastikowych na sekundę wytwarza się na ziemi każdego dnia), które nie tylko zalegają na wysypiskach, ale często zanieczyszczają też ekosystemy wodne.
Przyjmuje się, że do oceanów trafia rocznie 8 mln ton tworzyw sztucznych. Plastik jest później połykany przez niczego nieświadome ryby i organizmy wodne, które często trafiają też na nasze stoły. Gastrolodzy z Uniwersytetu Medycznego w Wiedniu ustalili, że plastik może znajdować się w układzie pokarmowym nawet co drugiego mieszkańca ziemi. Badali oni także próbki od mieszkańców Polski.
Obecnie nawet recykling nie jest w stanie w stanie zredukować odpadów plastikowych. Produkujemy ich zbyt dużo i tylko nieznaczna ich część trafia do ponownego przetworzenia. Z tego względu należy ograniczyć kupowanie wody butelkowanej. By wyeliminować taką konieczność, nawet podczas spacerów, w drodze do pracy czy na zakupy, warto mieć ze sobą butelkę z filtrem. Wystarczy nalać do niej wody z kranu. Można to zrobić także w publicznej toalecie, na stacji benzynowej czy wychodząc z restauracji.
Woda mineralna, a parzenie kawy i herbaty
Śladowe ilości minerałów znajdujące się w wodzie mogą ubogacać smak kawy i herbaty (sprawiać, że będzie pełniejszy i lepszy). Jednak warto wiedzieć, że woda mineralna nie nadaje się do gotowania. Zmieniają się bowiem jej właściwości zdrowotne (dotyczy to szczególnie wód wysoko mineralizowanych i leczniczych). Podczas obróbki cieplnej z zawartych w wodzie mineralnej makro- i mikroelementów mogą wytrącać się również sole mineralne, które w takiej postaci nie są przyswajalne przez ludzki organizm.
Jakiej wody się wystrzegać przy parzeniu kawy i herbaty?
Kiedy wiemy już, skąd powinna pochodzić jakościowa woda do parzenia kawy i herbaty, powinniśmy zwrócić uwagę jeszcze na to, czy:
- nie stała ona zbyt długo w czajniku – woda, która zbyt długo znajduje się w urządzeniu może nabrać metalicznego posmaku. Nawet najczystsze czajniki mogą zawierać też śladowe ilości kamienia, co także wpłynie na jakość naparu;
- nie stała zbyt długo w butelce – zamknięta woda butelkowana jest produktem sterylnym. Jej mikroflora może się jednak zmienić przy kontakcie z powietrzem atmosferycznym, bakteriami z naszych ust i temperaturą. Z tego względu producenci zalecają, by wypić ją w ciągu doby od otwarcia. Wody lecznicze i wysoko zmineralizowane mogą mieć wyznaczony nawet krótszy termin zalecanego spożycia (8-12 h). Oczywiście woda pita po wyznaczonym terminie nie musi być szkodliwa dla zdrowia ani zepsuta. Ze względu na różne reakcje chemiczne w związku z zawartością mikro- i makroelementów, może jednak wpływać na smak i aromat zalanych nią napojów. Aby przedłużyć żywotność wody, można wstawić ją do lodówki. Woda butelkowana pozostawiona w wysokiej temperaturze lub narażona na działanie promieni słonecznych szybciej utraci swoje pierwotne właściwości.
Bibliografia:
- https://pijewodezkranu.org/
- https://pijkranowke.pl/
- https://www.brita.pl/
- Marcin Jamkowski – Raport „20 tysięcy – tyle butelek plastikowych na sekundę wytwarza się na ziemi każdego dnia” (https://www.focus.pl/artykul/pulapka)
- www.planetaalboplastik.pl
- „F**k plastik”, opracowanie zbiorowe, Prószyński Media 2018
- www.plasticoceans.org
- https://kuchnia.wp.pl/jaka-jest-najlepsza-woda-do-gotowania-6054906327712385a
- https://1000dni.pl/7-12-miesiecy/czy-trzeba-gotowac-wode-kazdy-swiezo-upieczony
